Photo by Stef: http://www.myspace.com/atmosphair3
Ενθουσιασμός, διάθεση για δουλειά, όνειρα για διεθνή επιτυχία και καταξίωση. Κάπως έτσι ξεκινάνε οι παρέες τα συγκροτήματα. Τα τραγούδια αρχικά κρύβονται στο συρτάρι, κάπου κάπου ρίχνουν μια ματιά στον έξω κόσμο, πέφτουν στα χέρια άλλων ανθρώπων που κάποιες φορές θέλουν απλώς να τα αγγίξουν, άλλοι να τα μακιγιάρουν για να ταιριάξουν με τα αισθητικά τους κριτήρια, άλλοι να τα τεμαχίσουν και να τα πουλήσουν σε μικρά κουτάκια, άλλοι... . Και όμως φαντάζομαι ότι κάθε φορά που κάτι δεν τους αρέσει επιστρέφουν στην αγκαλιά εκείνου που τους φύσηξε πνοή.
Τελικά τι ήταν αυτό που σε οδήγησε να χτίσεις ένα προσωπικό όχημα αν και συμμετείχες σε μουσικό σχήμα; Το ότι περνούσε ο καιρός, το ότι ήταν έτοιμο (στο μυαλό σου και ίσως όχι μόνο) το πως επιθυμούσες να ακούγεται το μεγαλύτερο μέρος του δίσκου, το ότι ήθελες να βαδίσεις μόνος για να αποδείξεις σε όσους δε πίστευαν στις ικανότητές σου ότι μπορείς να τα καταφέρεις;
Ουσιαστικά το προηγούμενο σχήμα είχε τελειώσει οριστικά όταν άρχισα να γράφω το υλικό του Armed Angels. Ναι και εγώ δεν μπορώ να εξηγήσω ακριβώς την περίοδο εκείνη. Η λογική αποτυγχάνει. Δούλευα 9 μήνες το demo και το μόνο που ήθελα ήταν να καταφέρω να το τελειώσω. Οι μόνοι που τα άκουγαν ήταν η τότε σύντροφος μου και ένας φίλος. Όλοι οι άλλοι ρωτούσαν και απλά έλεγα ετοιμάζω κάτι. Δεν θυμάμαι άλλο κίνητρο πέρα από θυμό, μίσος ακόμα, βλέπετε μόλις είχα ανοίξει τα μάτια μου. Και η αλήθεια δεν είναι όμορφη. Ο πόνος της ενηλικίωσης φαντάζομαι. Δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο όμως, απλά δε σου το λένε ότι ισχύει το ίδιο για το πνεύμα όπως και για το σώμα, δηλαδή σου λένε τα κόκαλα σου πονάνε επειδή μεγαλώνεις, το σώμα σου ωριμάζει, αλλά κανείς δε σου λέει ότι πονάς γιατί η ψυχή σου ωριμάζει. Και όμως είναι μια φυσιολογική διαδικασία από την οποία περνάνε, χμ, θα έλεγα όλοι, αλλά μάλλον αυτό δεν ισχύει… πολλοί βρίσκουν αυτόν τον πόνο αβάσταχτο κι όμως θα έπρεπε να τους χαροποιεί καθώς μετά ο πόνος αυτός γίνεται γλυκός, σε βοηθάει να εκτιμήσεις, ε, να εκτιμήσεις σκέτο.
Είσαι ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα;
Κοιτάξτε πέρασα περίπου 3134 ώρες φτιάχνοντας το Armed Angels, έκανα τη παραγωγή ουσιαστικά μόνος, καλά πάντα βέβαια με τον Στηβ να δίνει το ok, οπότε ήμουνα σίγουρος ότι γινόταν όλα όπως ακριβώς ήθελα. Τώρα βέβαια μετά από χρόνια βλέπω ότι κάποιες εμμονές μου να κρατηθούν παραδείγματος χάριν οι πρώτες ηχογραφήσεις ίσως να κοστίζουν στην παραγωγή. Άνευ ιδιαίτερης σημασίας βέβαια… Όχι, δεν έχω παράπονο.
(γαμώτο, μόλις έκαψα το φαγητό μου, κλασικά, γιατί είμαι τόσο στην κοσμάρα μου?)
«Οπλισμένοι άγγελοι, απογοητευμένα νιάτα, η τέχνη της εξαπάτησης του εαυτού και η μουσική βιομηχανία». Με ποιους τρόπους εξαπατούμε τον εαυτό μας;
Ο καθένας με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο; Φαντάζομαι κάτι τέτοιο είναι η απάντηση. Εγώ για παράδειγμα μπορεί να εξαπατώ τον εαυτό μου πιστεύοντας ότι το γεγονός ότι γράφω μουσική και επειδή κάποιοι νιώθουν μέσα από αυτή μου προσδίδει κάποια, ε, αξία. Μου δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι η ύπαρξη μου έχει ουσία. Αλλά στην πραγματικότητα τι είναι αυτό που ορίζει την αξία μας; Και πόσο άραγε σπουδαίο είναι τελικά το να βάζεις νότες, κυματομορφές στη σειρά; Πόσοι είναι οι άνθρωποι στην κοινωνία που ασχολούνται με τη μουσική, και ακόμη πόσοι είναι αυτοί που τη νιώθουν; Αλλά πρέπει να εξαπατάς τον εαυτό σου. Να τον πείθεις, η ζωή μου είναι από εδώ ως εκεί, και παραπέρα δεν κοιτάω. Και έτσι θα νιώθω ‘καλά’. Στην πραγματικότητα η διαύγεια απαγορεύεται σε έναν δυστυχισμένο κόσμο… Λίγο αντιφατική η απάντηση, όπως αντίφαση είναι και το ίδιο το φαινόμενο καθώς αυτός που εξαπατά είναι ο ίδιος με αυτόν που εξαπατείται. Και παρόλο που το γνωρίζει προσποιείται το αντίθετο.
(Ωραία, μυρίζει όλο το σπίτι καμένο τώρα. Να το ξέρετε καθιστώ εσάς υπεύθυνους, παρ’όλο που το ξέρω ότι είναι άδικο, απλά είναι πιο εύκολο να κατηγορείς κάποιον άλλο.)
Πριν από ένα χρόνο σε συνέντευξη που είχες παραχωρήσει στον Γιάννη Σημαντήρα είχες εκφράσει κάποιες αμφιβολίες σχετικά με την απόφασή σου να δώσεις τα κομμάτια του άλμπουμ στο φως της δημοσιότητας. Ποια είναι η άποψή σου σήμερα;
Απλώς αναρωτιέμαι πως θα ήταν η τροχιά αν είχα πάρει διαφορετικές αποφάσεις στη ζωή μου. Αλλά δεν με απασχολεί τόσο πολύ πια, το χω πάρει απόφαση, δεν υπάρχει επιστροφή. Δεν ξέρω να κάνω τίποτα άλλο βλέπετε…
Δεύτερη δουλειά στα σκαριά ή ακριβέστερα στο τελικό πλέον στάδιο. Πως γεννήθηκε λοιπόν; Πως ξεκίνησαν όλα; Πρόκειται για κάποιο sequel ή θα είναι μια νέα αναζήτηση;
Δεύτερη για εσάς. Για μένα όμως; Πέμπτη; Σύντομη αναδρομή:
Το Οne weak δημιουργήθηκε και ηχογραφήθηκε, σε demo μορφή πάντα, σχεδόν όλο σε μια βδομάδα, λίγο πριν τις ηχογραφήσεις του Armed Angel, πολύ απλό μάλλον, πιο τραγούδια φάση, πιο εύκολα, αλλά απορρίπτεται, το μόνο που επιβίωσε ήταν το Wounded Animals Smell Funny.
Μετά το A New Sun, με ζωντανά ηχογραφημένες λούπες, το concept ήταν ότι θα έβγαινε σαν ένα κομμάτι, το ένα θα έμπαινε μέσα στο άλλο, κομμάτια με φωνές, μόνο κιθάρες, κάπου στα 25 λεπτά με κούρασε, το άφησα, αυτό δεν το έχει ακούσει ποτέ κανείς.
Το Finita La Comedia τελείωσε πέρσι τα Χριστούγεννα νομίζω, αυτό είναι αρκετά κοντά στη λογική του Armed Angels, πολυμορφικό, πιο πλούσιο όμως στις ενορχηστρώσεις, και πιο δραματικό, το τέλος της κωμωδίας, αλλά το ξέρω ότι είναι αδύνατο να ηχογραφηθεί, δυστυχώς δεν αντέχω να κάνω μια τέτοια παραγωγή, είναι κρίμα πάντως, έτσι λένε όσοι το έχουν ακούσει. Εγώ συμφωνώ με το υπουργείο τουρισμού, ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα.
Το Desperate Puppet είναι κομμάτια με λούπες, ζωντανά ηχογραφημένα, κάποια είναι στη μίξη, κάποια τελειωμένα, ίσως μέσα στο 2007.
Και φτάνουμε σε αυτό που κάνουμε τώρα. Ξεκινάει από την Καβάλα που με φιλοξένησε η Βάσω(τσέλο) το καλοκαίρι. Ένα απόγευμα καθώς ετοίμαζε κάτι να φάμε και ο αδερφός της ο Μάρκος μιλούσε στο τηλέφωνο, κάθισα λίγο στο πιάνο, έβαλα κάπου τα χέρια μου τραγούδησα κάτι και κάπως έτσι γεννήθηκε το Josephine, την επόμενη έφυγα διακοπές, και το τραγουδούσα όλη μέρα στην παραλία και σκεφτόμουν τι θα γίνει μετά. Οπότε δεν άντεξα έφυγα μια μέρα πιο νωρίς από τις διακοπές, ήρθα Θεσσαλονίκη και το ηχογράφησα. Μέχρι την επόμενη μέρα είχα γράψει τα πρώτα 15 λεπτά. Πρόσθεσα ένα κομμάτι που είχαμε γράψει με τη Βάσω μια βδομάδα πριν τα Σκόπια, κάτι άλλα περάσματα ανάμεσα σε κομμάτια που παίζουμε στα live και το υλικό έχει πάρει τον δρόμο του. Προχωράει από μόνο του πλέον. Είναι στημένο στο σχήμα των 8 ατόμων που υπάρχει τώρα. Διπλά κρουστά, κιθάρες, κουαρτέτο εγχόρδων και πιάνο. Ίδωμεν…
Στη δεύτερη δουλειά τα industrial sections θα λείπουν. Εχουμε δει και άλλα συγκροτήματα στο παρελθόν να ακολουθούν πιο μελωδικές διαδρομές μετά τον πρώτο δίσκο (πχ. Διάφανα Κρίνα). Θα το χαρακτήριζες ως σύμπτωση ή είναι η οργή που κοπάζει μετά την εκτόνωση της πρώτης δισκογραφικής προσπάθειας;
Μιλάς για ποιους τώρα; Στις μεγάλες εταιρίες αυτό γίνεται επειδή οι μουσικοί πλέον δεν έχουν λόγο στη μουσική τους. Αποφασίζουν οι εταιρίες να το γυρίσουν σε πιο εύκολες φόρμες γιατί εδώ πρόκειται για λεφτά, δεν παίζουμε. Για τους υπόλοιπους δε γνωρίζω, αλλά μάλλον είναι αυτό που λες.
Τους στίχους τους ανέλαβες και πάλι εσύ ή αυτή τη φορά ήταν συλλογικό αποτέλεσμα;
Εγώ.
Πόσο επηρέασε η προσθήκη νέων μελών τη μουσική κατεύθυνση που θα έπαιρναν τα τραγούδια στο στούντιο;
Είχα κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό οπότε δεν υπήρχε πολύς χώρος. Αλλά έστω και μια μελωδία που μπαίνει, μπορεί να αλλάξει τη μορφή ενός κομματιού. Ή μια ιδέα να το πάει τελείως αλλού.
Το καλοκαίρι εμφανιστήκατε στο Synch festival. Πώς ήταν η ανταπόκριση του κοινού στην εμφάνισή σας; Πώς αισθάνεσαι, όταν βλέπεις τον κόσμο να τραγουδά τους στίχους σου, να απολαμβάνει αυτό που κάνετε, να διασκεδάζει, να χοροπηδάει ρυθμικά;
Κοιτάξτε ένα μήνα πριν το Synch τα παράτησα. Ήμουν εξαντλημένος από την προσπάθεια τόσων χρόνων χωρίς διακοπή, από την αϋπνία, από την κούραση, ενώ ταυτόχρονα προέκυπταν διάφορα προβλήματα, χμ, απλά δεν το είπα σε κανέναν. Θεώρησα ότι ήταν άδικο να το κάνω ενώ όλα τα παιδιά προσπαθούσαν, ο Στηβ, η Poeta, και τόσοι άλλοι που βοηθάνε, και έτσι συνέχισα. Μέχρι να φτάσουμε στα live στη Μονή Λαζαριστών και στο Synch ήμουν εκτός εαυτού. Πραγματικά δεν ξέρω τι έγινε στο Synch. Έβλεπα μόνο συνέχεια κόσμο να μαζεύεται. Συγνώμη που το παραδέχομαι αλλά δεν με ενδιέφερε, ήθελα μόνο να τραγουδήσω. Θέλω μόνο να τραγουδάω. Πάντως ακόμα έρχονται ενθουσιώδη μηνύματα για το Synch…
Μπορείς να αναφέρεις κάποια από τα υπόλοιπα συγκροτήματα που ξεχώρισες (αν βέβαια συνέβη αυτό);
Ήμουν εκτός εαυτού. Δεν κατάλαβα τίποτα.
Δειλά δειλά βλέπουμε να πραγματοποιούνται και στη Θεσσαλονίκη ορισμένα φεστιβαλ (εικόνας και ήχου), όπως Pixel Dance, Video Dance, Reworks και άλλα. Εχουν ωριμάσει καθόλου οι συνθήκες ώστε να υπάρχει πρόσφορο έδαφος;
Ατάκα μιας φίλης στο χώρο του ντοκιμαντέρ, βίντεο, χθες: η πόλη είναι νεκρή. Συμφωνώ μαζί της. Τι να σας πω; Εμένα δε με φώναξαν σε κανένα από αυτά τα φεστιβάλ. Όχι για να ακριβολογούμε, δεν ήθελαν τη μουσική μου σε κανένα από αυτά. Σσσσς, μη μιλάς.
Πρόσφατα δημιουργήσατε προφίλ στο myspace και από ότι φαίνεται υπάρχει αρκετός κόσμος που ανταποκρίνεται. Έτυχε πολλές φορές να το επισκεφτώ και παρατήρησα ότι μεταξύ άλλων (ενδεικτικά αναφέρω τους Garden box και τους Infidelity (συνέντευξή τους μπορείτε να διαβάσετε στο www.transistor.gr)) στις λίστες με τους φίλους του συγκροτήματος συγκαταλέγονται και οι Liars! Είναι κάτι που σας ενθουσιάζει; Η συναναστροφή μαζί τους, έστω και αν διήρκησε λίγο κατέρριψε κάποιους μύθους;
Οι μύθοι πέρα από το υπουργείο τουρισμού δεν υπάρχουν πια. Όμως η γνωριμία μαζί τους ήταν εμπειρία. Στην αρχή ήμουν πολύ καχύποπτος. Δεν καταλάβαινα γιατί ήταν τόσο ευγενικοί μαζί μου. Είχα μια στάση τι θέλουν τώρα αυτοί από μένα; Μετά το κατάλαβα ότι αυτό είναι το normal αλλά βλέπετε είχα συνηθίσει τον Ελληνικό τρόπο. Μπαίνεις στο sound check περνάς δίπλα από κάποιον λες γεια και μουγκρίζει, ή είναι δίπλα σου και δε μιλάει καθόλου. Τέλος πάντων, πραγματικά η νηφαλιότητα αυτών των ανθρώπων πίσω από τη σκηνή και η τα δίνω όλα παρουσία τους δε μπορεί παρά να εμπνέει. Όπως και με τους 27 το ίδιο. Το πόσο προσβάσιμοι και απλοί ήταν.
Σε ένα από τα κείμενα που έχεις αναρτήσει στο myspace κάνεις αναφορά στην εξής φράση του Orhan Pamouk: «η μεγαλύτερη ικανοποίηση του ανθρώπου είναι να προσπαθεί να κάνει τους άλλους όμοιους του». Πρόκειται για άλλη μια πικρή αλήθεια;
Χμ. Μάλλον ο Ορχάν ξέρει. Δυστυχώς το κακό με αυτόν είναι ότι αν συμφωνήσεις μαζί του και πιστέψεις στην καινούρια ζωή μετά δε μπορείς να επιστρέψεις στην παλιά και τα πράγματα που έκανες φαντάζουν τόσο μάταια. Αλλά από την άλλη σε περιμένει ένας νέος κόσμος. Νομίζω πως έχει κάπως έτσι: όλοι θέλουν να μιλήσουν αλλά ποιος θέλει να ακούσει;
Σίγουρα, το συγκρότημα δεν είναι μία βιοποριστική ασχολία για εσάς. Από την άλλη όμως μια μεγαλύτερη αποδοχή από πλευράς κόσμου είναι κάτι που το επιδιώκετε;
Όχι η αποδοχή αλλά η γνωστοποίηση είναι ο στόχος. Παίζουμε αλλά σε πόσους μπορούμε να φτάσουμε. Ας μας απορρίψουν αλλά ας μας δοκιμάσουν τουλάχιστον.
Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο τουλάχιστον στην Ελλάδα καθοδηγούν το αγοραστικό γούστο. Πώς αισθάνεσαι που για να γίνει αποδεκτή η μουσική σας από το μεγαλύτερο μέρος του κοινού πρέπει να παίξεις το παιχνίδι τους;
Θλιβερό δεν είναι; Τι να κάνουμε κερδίσανε, τουλάχιστον μπορούμε να αντισταθούμε και να προσπαθούμε να αλλάξουμε όσο και αν μπορούμε την κατάσταση.
Ποια είναι η γνώμη σου για τα blogs; Είναι ένα μέσο που προσφέρει δυνατότητα δημιουργίας και επικοινωνίας φέρνοντας τους ανθρώπους πιο κοντά ή ένας τόπος διαφυγής ώστε να εκτονώνονται “ανώδυνα” τα ανήσυχα πνεύματα;
Χα. Νομίζω ότι με την ερώτηση αυτή προσπαθείς να με κατευθύνεις δίνοντας μου δυο απαντήσεις έτοιμες. Ε λοιπόν ναι και τα δύο. Είναι μια επικοινωνία, είναι και μια έλλειψη επικοινωνίας, αλλιώς πως μαζεύονται μέσα όλα αυτά που τώρα απαιτούν να ειπωθούν; Είναι μια εκτόνωση αλλά είναι και μια διαφυγή, μια πιστοποίηση ότι είμαστε δειλοί να πούμε με τα χείλη αυτά που τα δάχτυλα μπορούν να φανερώσουν.
Τι να περιμένουμε την Παρασκευή στη Helexpo;
Θα παίξω μόνος υλικό από το Desperate Puppet και από το 2L8 Theatre. Δηλαδή λούπες που ηχογραφούνται ζωντανά, χορωδίες από φωνές, κιθάρες, μπάσα, και άλλα. Κακά τα ψέματα, δεν θα είναι ευχάριστο, αλλά η αλήθεια δεν είναι ευχάριστη…
Και τέλος η ερώτηση που όσο προβλεπόμενη είναι τόσο ενδιαφέρουσα παραμένει! Γράψε μας οτιδήποτε σε ενθουσίασε τους τελευταίους μήνες (από θεατρική παράσταση, βιβλίο, αφίσα, χειρονομία, δίσκος, τραγούδι, συναυλία, ταινία, καφετέρια, μπαρ, απορρυπαντικό πιάτων, ...) αρκεί στην απάντησή σου να υπάρχει το κομψοτέχνημα “The eraser” του Thom Yorke!
Προχθές άνοιξα την τηλεόραση, είχα μια διαίσθηση, για να την ανοίξω, στις 6 και βλέπω στο Cosmos τον Bob! Μπορεί να με άκουσε και όλη η γειτονιά που φώναξα o Booooooob. Έδειχνε 2 ώρες επεισόδια! Τον σφουγγαράκη εννοώ ε, τον τετραγωνό-παντελονή! Τι καλό παιδί που είναι ο άτιμος.
Πριν το καλοκαίρι πήρα το Requiem for Adam των Kronos Quartet με τον Riley. Το έγραψε ο Riley για τον Adam, το παιδί 2 μελών του Kronos Quartet που πέθανε ξαφνικά στα 16 και παίζουν οι ίδιοι οι γονείς του, σπαρακτικό. Τέλειο καλοκαιρινό άκουσμα.
Τώρα μουσική δεν ακούω. Γράφω μόνο. Ξέρω ότι δε μπορώ να αγαπήσω τίποτα αυτή την περίοδο. Όταν δουλεύεις ένα κομμάτι για 10 ώρες μετά θέλεις μόνο να ακούς τον ήχο της σιωπής. Με ωτοασπίδες κιόλας. Ούτε έχω αυτή τη ποσότητα γαλήνης που χρειάζεται για να διαβάσω ένα βιβλίο, τζάμπα μαζεύονται, ούτε να κάτσω στο ίδιο μέρος για 2 ώρες(!) να δω ταινία. Όμορφα, όμορφα…
Η παρούσα συνέντευξη παραχωρήθηκε από τον Κώστα Βοζίκη στους mouxlaloulouda και Zpi για λογαριασμό της ραδιοφωνικής εκπομπής ‘Διαμάντια’ του Γιάννη Σημαντήρα. Λόγω πίεσης χρόνου η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε διαδικτυακώς χωρίς να έχουν συναντηθεί ποτέ (;) οι τρεις προαναφερόμενοι. Το Internet παρέχει τέτοιου είδους διευκολύνσεις στους χρήστες, θα πρέπει όμως να χρησιμοποιείται έτσι ώστε να φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά και όχι να τους κρατάει σε απόσταση.
Κώστα σε ευχαριστούμε θερμά για το χρόνο που διέθεσες για να απαντήσεις στις ουκ ολίγες ερωτήσεις μας. Ας συμφωνήσουμε ότι η συνέντευξη αυτή θα αποτελέσει αφορμή για να συναντηθούμε και να τα πούμε από κοντά στο προσεχές μέλλον και γιατί όχι την Παρασκευή στο live των 2l8. Σου ευχόμαστε ότι καλύτερο για παρόν και για μέλλον.
«Σας ευχαριστώ πολύ, γνωρίζω την αγάπη σας για τη μουσική, το ενδιαφέρον σας με τιμά.»
Photo-Update: